zadumy z domieszką nostalgii niż żywiołowej afirmacji życia, bujnej wegetacji i wszechogarniającego żywiołu i biologicznej energii. To nie jest świat, który żywi się sam swoją witalnością, chociaż tu i ówdzie przenika go jaskrawe światło niczym zasada porządkująca. Odnosi się wrażenie, że te wyobrażone przestrzenie poddane są nieuchronnemu działaniu czasu. Tak jakby przesłonięte były jakimś woalem o rdzawym zabarwieniu, tłumiącym pełnię  barw i ich czystą ekspresję. Niby wszystko jest oczywiste i zgodne z organicznym porządkiem rzeczy, ale jednocześnie dotknięte jakimś znakiem przemijania. To rodzaj korozji, która rozprzestrzenia się w każdym wymiarze i podobnie jak rdza, raz się pojawiwszy będzie się już dalej, w sposób niepowstrzymany, rozprzestrzeniać się naruszając doskonałość stanu pierwotnego, a przynajmniej zewnętrzną powłokę. Niekiedy dopatrzymy się w tych obrazach symptomów destrukcji, niszczenia, rozpadu. Malarstwo jest jednak w stanie powstrzymać całkowite unicestwienie na rzecz malowniczej erozji, a ta, jako misterium mortis, może stać się pretekstem do estetycznej delektacji dla widza. I chyba także pogłębionej refleksji nad przemijaniem. Bardzo często Rafał obserwuje świat i jego zjawiska z wysoka. Tak jakby unosił się ponad ziemią. Zawieszony w bezruchu lub w swobodnym locie, jakby zostawiał zapamiętane widoki poza sobą szybując do nieokreślonego celu.

Kładzie farbę mocnymi pociągnięciami i podświadomie ufa swojej nieomylności. Nie boi się chropowatości faktury obok szybkich impastów, co łącznie robi wrażenie pewności. Znamienne, że nie interesują go obrzeża, pozostawia je niedookreślone, bo nie jest nigdzie powiedziane, że rama musi wyznaczać zasięg kadru i brutalnie przecinać wybrany fragment. Chyba nie potrafimy przywoływać wspomnień, osadzając je w ramkach. Zazwyczaj ich krawędzie są jednak rozmyte. Jest w tym trochę podobieństwa z metodą malarską Piotra Potworowskiego, dla którego tylko centrum obrazu miało istotne znaczenie; peryferia zaś były tylko konsekwencją tego, co znajdowało się w polu skoncentrowanego widzenia; dawało się więc je poniekąd wywieść z głównego motywu. Nie przesądzam, czy jest to zamierzona postawa, ale takie właśnie skojarzenie zwyczajnie mi się nasuwa na myśl.

Być może – to tylko nie potwierdzona opinią samego autora teza – na widzeniu i rozumieniu świata przez Rafała zaciążył pobyt w pracowni Stanisława Fijałkowskiego. Jego mistrz stworzył w pełni autonomiczną wizję malarstwa nieprzystawalnego do rzeczywistości, a więc takiego, który jest jego osobnym, w najwyższym stopniu własnym światem, do którego inni mogą tylko zajrzeć i niekoniecznie muszą zgodzić się z jego wyglądem. Co wcale nie przesądza, że taki świat nie ma racji bytu. W sposób najbardziej oczywisty – może potencjalnie być.

Mariusz Knorowski